Απαντήσεις στην εφημερίδα "ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ'' για την προσεχή συνάντηση Ερντογάν-Μητσοτάκη στη Ν. Υόρκη (23/9)
2025-09-21 21:29
ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΧΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΕΡΝΤΟΓΑΝ-ΜΗΤΣΟΤΑΚΗ ΣΤΗ Ν. ΥΟΡΚΗ (Τρίτη 23/9)
Η εβδομαδιαία εφημερίδα "ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ" ΄στο φύλλο του περασμένου Σαββατοκύριακου (20-21/9) δημοσιεύει ρεπορτάζ της δημοσιογράφου, Δήμητρας Μακρή, στο οποίο φιλοξενούνται απαντήσεις μου σχετικά με την αναμενόμενη συνάντηση του προέδρου της Τουρκίας με τον πρωθυπουργό της Ελλάδας, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, στη Νέα Υόρκη.
Παραθέτω εδώ τον βασικό κορμό των απόψεων μου, όπως καταγράφονται:
**********************************************************************************
- Ποιες συνθήκες προδιαγράφουν τη συνάντηση;
- Ο Θεόδωρος Τσίκας εκτιμά πως αμφότερες πλευρές αναδεικνύουν εμφατικά τις θέσεις τους. Ο διεθνολόγος και πολιτικός επιστήμονας δήλωσε στη «Θ» πως δεν «διαφοροποιούνται οι θέσεις αλλά κατά καιρούς προκύπτουν πολιτικές ανάγκες από τον περίγυρο – για επικοινωνιακούς ή λόγους εντυπωσιασμού- που υπαγορεύουν πως πρέπει να τις τονίσουν. Το εσωτερικό πολιτικό κλίμα παίζει τον ρόλο του, π.χ. όταν δυο πρώην πρωθυπουργοί που ανήκουν στον χώρο της Νέας Δημοκρατίας ασκούν κριτική προς την άσκηση εξωτερικής πολιτικής λέγοντας πως δεν είναι διεκδικητική, όταν υπάρχουν διαρροές προς τα άκρα δεξιά, η κυβέρνηση αισθάνεται την ανάγκη να απαντήσει. Χρειάζεται ωστόσο μια λεπτή ισορροπία: να αντιδράσεις χωρίς να τινάξεις τα πράγματα στον αέρα, διότι χωρίς συνεννόηση δεν μπορείς να πετύχεις κάτι. Στα χωρικά μας ύδατα μπορούμε να κάνουμε ό,τι θέλουμε. Όταν βγούμε όμως από αυτά και πάμε στα διεθνή ύδατα, θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τις πραγματικότητες». Υπενθύμισε το μορατόριουμ που ίσχυε επί δεκαετίες, όταν αμφότερες χώρες απέφευγαν κινήσεις στα διεθνή ύδατα γιατί αναγνώριζαν πως κάτι τέτοιο χωρίς επίλυση των επιμέρους ζητημάτων μπορούσε να προκαλέσει εντάσεις. Ανέφερε δε πως και η Διακήρυξη Φιλίας και Καλής Γειτονίας των Αθηνών του 2023 λέει ότι Ελλάδα και Τουρκία πρέπει να αποφεύγουν ενέργειες που ενδέχεται να προκαλέσουν την άλλη.
_______________________________________________________________________
- Το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Safe. Ένα από τα ζητήματα είναι και το πρόγραμμα Safe για το οποίο η κυβέρνηση εμμένει ότι δύναται να μπλοκάρει τη συμμετοχή της Άγκυρας.
- Ο κ. Τσίκας μεταξύ άλλων ανέφερε πως η Τουρκία, ως κράτος μέλος του ΝΑΤΟ είναι τμήμα της ευρωπαϊκής ασφάλειας και σύμμαχος, άρα η στάση της κυβέρνησης προς τα έξω θεωρείται «αδύναμο επιχείρημα». Επίσης εκτίμησε πως καθώς η ΕΕ δεν μπορεί να παράγει όσα θέλει για την αμυντική της θωράκιση θα απευθυνθεί σε τρίτους δίνοντας το 35% των συμφωνιών σε μη κράτη- μέλη. «Την Τουρκία τη θέλει γιατί έχει σημαντική αμυντική βιομηχανία, καλύπτει τις αμυντικές της ανάγκες κατά 70% με εσωτερικούς εξοπλισμούς. Δεν χρειάζεται να μπει με ταμπέλα "Τουρκία" – που λέει η κυβέρνηση ότι θα την μπλοκάρει. Ήδη έχει πολύ προηγμένη συνεργασία με ιταλικές και ισπανικές αμυντικές βιομηχανίες. Άνετα μπορούν να συμμετάσχουν τέτοιες συμπράξεις». Υπενθύμισε δε πως «πρόκειται για αποφάσεις που λαμβάνονται με πλειοψηφία, όχι με ομοφωνία άρα η Ελλάδα δεν μπορεί να την μπλοκάρει. Το ερώτημα που ανακύπτει είναι αν αντί να μπλοκάρουμε την Τουρκία, μήπως αξιοποιήσουμε τη θέληση των Ευρωπαίων ως μοχλό πίεσης στην επιτάχυνση επίλυσης των ελληνοτουρκικών διαφορών; Να αξιοποιήσουμε το ενδιαφέρον τους με την πίεση της Ευρώπης προς τη διαπραγμάτευση υπό την προϋπόθεση ότι η Ελλάδα θα είναι έτοιμη για αυτή».
_______________________________________________________________________
- “Αυτό πως θα επιτευχθεί στη λογική της γαλάζιας πατρίδας, των περισσότερων διεκδικήσεων και του αναθεωρητισμού της Άγκυρας;” ρωτήθηκε ο κ. Τσίκας
- Για να απαντήσει ουσιαστικά πως όσο περνά ο καιρός ενδέχεται να ανακύψουν περισσότερα θέματα και πως η Τουρκία ενισχύεται περισσότερο. Ο "κοινός τόπος" θα βρεθεί εντός της διαπραγμάτευσης. Η συμφωνία, την οποία θεωρεί προαπαιτούμενο -και βάσει Διεθνούς Δικαίου- για την επίλυση των διαφορών μας και για την χάραξη θαλασσίων ζωνών, είναι αυτή που διασφαλίζει τα εθνικά συμφέροντα κι όχι η έλλειψη συμφωνίας.
_______________________________________________________________________
- Στη Νέα Υόρκη. Τι μπορεί να προκύψει από τη συνάντηση στη Νέα Υόρκη;
- «Όλα εξαρτώνται από την πολιτική βούληση των δυο ηγετών» ανέφερε ο κ. Τσίκας. «Εκτιμώ πως θα υπάρξει μια ανασκόπηση της πορείας μέχρι τώρα και στα θετικά και στα αγκάθια και θα διερευνήσουν κατά πόσο θα μπορούσαν να γίνουν κάποια βήματα. Αμφότεροι κατανοούν πως θα συνεχίσουν τα «μπλοκαρίσματα». Το ελάχιστο θα είναι να καταλήξουν σε ημερομηνία για τη σύγκλιση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας -Τουρκίας, το οποίο κανονικά θα πρέπει να γίνεται ετησίως- πραγματοποιήθηκε το 2010, 2013, 2014, 2016 και 2023- σε κάθε χώρα εναλλάξ. Και πρέπει να συνεχιστεί καθώς η συνεργασία στα επιμέρους θέματα έχει αποδώσει. Και όταν τα συμφέροντα δένουν, τότε πολύ πιο δύσκολα επιλέγεις την κρίση, την ένταση, τη σύγκρουση. Όσο πιο πολύ αργούμε τόσο διογκώνονται... όπως ακριβώς με το Κυπριακό» κατέληξε ο κ. Τσίκας.
———
Πίσω