Από σύμμαχοι, εχθροί: Το μελανό ιστορικό των σχέσεων Ισραήλ-Ιράν, τα πυρηνικά και το υπερόπλο των ΗΠΑ/ Συνέντευξη στο ειδησεογραφικό portal του OMEGA Channel Κύπρου
2025-06-18 22:20Από σύμμαχοι, εχθροί: Το μελανό ιστορικό των σχέσεων Ισραήλ-Ιράν, τα πυρηνικά και το υπερόπλο των ΗΠΑ
OMEGA Live, ειδησεογραφικό portal του OMEGA Channel Κύπρου
Συζητώντας με τον πολιτικό επιστήμονα-διεθνολόγο, Θεόδωρο Τσίκα, για την ανησυχητική δυναμική που αποκτά η σύγκρουση μεταξύ των δύο κρατών αλλά και τους πρωταρχικούς στόχους της κάθε πλευράς, ο ίδιος εξηγεί ότι από την πλευρά του, το Ισραήλ, αντιλαμβάνεται το Ιράν «ως υπαρξιακή απειλή για το ίδιο, καθώς πρόκειται για ένα αυταρχικό θεοκρατικό καθεστώς το οποίο έχει θέσει ως στόχο σε συνταγματικό επίπεδο, την καταστροφή του κράτους του Ισραήλ». Ως εκ τούτου, το αν θα επιτρέψει την παραγωγή πυρηνικών όπλων από το Ιράν, δεν αποτελεί ερώτηση για το Ισραήλ και δεν πρόκειται να γίνει ανεκτό από καμία ισραηλινή ηγεσία.
Συνεπώς, το βασικό ερώτημα από πλευράς Ισραήλ είναι πώς θα επιτευχθεί το να καθυστερήσει ή ακόμη και να αποτρέψει την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Από την άλλη πλευρά, το Ιράν έχει αναπτύξει ένα πυρηνικό πρόγραμμα, το οποίο, σύμφωνα με την Τεχεράνη, προορίζεται αποκλειστικά για ειρηνικούς σκοπούς, όπως η παραγωγή ενέργειας και ιατρικές εφαρμογές. Ωστόσο, πολλές χώρες, με πρώτο το Ισραήλ και τις ΗΠΑ, ανησυχούν ότι το Ιράν χρησιμοποιεί αυτό το πρόγραμμα ως κάλυψη για την ανάπτυξη πυρηνικών όπλων.
Το 2015, επί Προεδρίας Μπαράκ Ομπάμα, η Τεχεράνη υπέγραψε συμφωνία με τις ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία, Κίνα, και Ρωσία, η οποία προέβλεπε πολύ χαμηλό εμπλουτισμό ουρανίου από το Ιράν, αλλά και διεθνείς επιθεωρήσεις για την τήρηση των συμφωνηθέντων, περιορίζοντας έτσι το πυρηνικό του πρόγραμμα με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων που του είχαν επιβληθεί. Ο σκοπός ήταν να διασφαλιστεί ότι το Ιράν δεν θα μπορούσε να αναπτύξει πυρηνικά όπλα. Όμως, οι ΗΠΑ αποχώρησαν από αυτή τη συμφωνία το 2018 επί προεδρίας Τραμπ, κάτι που οδήγησε το Ιράν στο να αρχίσει να παραβιάζει ορισμένους από τους όρους της, ανεβάζοντας τον εμπλουτισμό του στο 60%-70%, ποσοστό ανησυχητικό —όπως εξηγεί ο κ. Τσίκας— αν αναλογιστεί κανείς ότι φτάνοντας στο 90% η παραγωγή πυρηνικού όπλου καθίσταται δυνατή.
Όπως εξηγεί ο ίδιος, ο Ντόναλντ Τραμπ επιχείρησε να έρθει εκ νέου σε συμφωνία με το Ιράν χωρίς ωστόσο να το καταφέρει, γεγονός που, όπως όλα δείχνουν, λειτούργησε ως ευκαιρία για το Ισραήλ ώστε να καθυστερήσει το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης και συνεπώς την απόκτηση πυρηνικών όπλων.
Στο σημείο αυτό, ο κ. Τσίκας υπογραμμίζει ότι η πεποίθηση πως το Ιράν δεν θα πρέπει να αποκτήσει πυρηνικά όπλα (για μία σειρά από λόγους) είναι κοινώς αποδεκτή από τη διεθνή κοινότητα. Η διαφορά εντοπίζεται στη μέθοδο με την οποία θα αποτραπεί η απόκτησή τους, με το Ισραήλ να ασπάζεται αποκλειστικά εκείνη των στρατιωτικών μέσων.
Άλλωστε, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν αποτελεί εδώ και δεκαετίες πηγή έντονης διεθνούς ανησυχίας, κυρίως λόγω της έλλειψης πλήρους διαφάνειας και των υποψιών ότι αποσκοπεί στην απόκτηση πυρηνικών όπλων. Ενώ το Ιράν επιμένει ότι το πρόγραμμά του είναι αποκλειστικά για ειρηνικούς σκοπούς (παραγωγή ενέργειας και ιατρικές εφαρμογές), η διεθνής κοινότητα, και ιδιαίτερα οι δυτικές δυνάμεις και το Ισραήλ, εκφράζουν σοβαρές αμφιβολίες.
———
Πίσω